Glavni cilj projekta je jačanje kapaciteta lokalnih proizvodjača sira, kao i podrška u naporima ka ispunjenju svih neophodnih higijenskih i tržišnih zahteva. Ciljnu grupu projekta čine takodje i mali proizvodjači koji obezbedjuju mleko za proizvodnju sira. Realizacija razvojnog projekta planirana je u periodu od 2011 – 2014. godine. Partner Češke razvojne agencije (ČRA) u ovom projektu je Regionalna razvojna agencija za ekonomski razvoj Sandžaka (SEDA). U projektu učestvuje i jedna od agencija Ujedinjenih nacija (UNOPS) koja finansira izgradnju zgrade Regionalnog poljoprivrednog centra u Sjenic,i u čijem okviru se nalazi i laboratorija, a takodje i za potrebe ČRA obezbedjuje monitoring projekta, kao i neophodnu koordinaciju aktivnosti na terenu. U projekat je još uključen i USAID, koji obezbedjuje svoju ekspertizu u oblasti marketinga i analize lanca vrednosti.
Sandžak je multietnički region koji se najvećim delom nalazi na jugozapadu Republike Srbije. Jedna od glavnih karakteristika je i visoka stopa nezaposlenosti, praćena migracijom seoskog stanovnisštva do većih mesta i gradova. Samo od 2002. godine se broj stanovnika Novog Pazara, najvećeg mesta u regionu, povećao za čak 45 procenata. Imajući u vidu uglavnom nepovoljne ekonomske prilike u regionu i zemlji, kao i tradiciju ovih krajeva, razumljivo je da se veliki broj stanovništva bavi uzgojem stoke (krave, ovce).
Veliki deo ovog regiona se nalazi u oblasti tzv. Pešterske visoravni, koja nudi ekološki veoma kvalitetne uslove sa potencijalom za organsku i “bio” poljoprivrednu proizvodnju, kao i za razvoj agro i etno turizma, ali sa nedovoljnom infrastrukturom za potpunije korišćenje ovih kapaciteta. Ekonomski potencijal regiona predstavlja i proizvodnja poljoprivrednih proizvoda sa dodatom vrednošću, kao što su npr. pršut, jagnjetina, govedji sudžuk i pre svih sjenički beli sir, omiljen i u ostalim zemljama bivše Jugoslavije.
Sastav poljoprivrednih proizvodjača čine pretežno mali uzgajivači sa manje od 10 grla. Proizvodjači prehrambenih proizvoda su takodje proizvodjači na malo, koji sve češće imaju problema da odgovore sve većim higijenskim i tržišnim zahtevima. Imajući u vidu ograničene skladišne kapacitete i mogućnosti, često nije moguće uskladištiti i sačuvati višak poljoprivrednih proizvoda, što važi kako za poljoprivrednike koji isporučuju mleko mlekarama u ulozi dobavljača, tako i za same proizvodjače lokalnih namirnica.
U saradnji sa lokalnom zajednicom, poljoprivrednicima, proizvodjačima sira, predstavnicima opštinskih samouprava, veterinarskih instituta i predstavnicima Ministarstva poljoprivrede kao ključne za dalji razvoj ekonomskog potencijala regiona u ovom sektoru definisane su sledeće aktivnosti: isporuka hladnjača za mleko kao podrška sitnim proizvodjačima, obuka poljoprivrednika i proizvodjača sira u oblastima higijenskih standarda i propisa (HACCP i sl.), stvaranje udruženja poljoprivrednika i proizvodjača sira sa zajedničkim interesom, izgradnja i opremanje interne laboratorije za testiranje mleka i mlečnih proizvoda, opremanje prostorije za pakovanje i obezbedjivanje mogućnosti skladištenja sira, koraci koji vode ka dobijanju zaštićene robne marke i geografskog porekla za tzv. sjenički beli sir, i konačno niz marketing aktivnosti usmerenih ka proširenju plasmana ovog poznatog regionalnog (ali i šire) proizvoda na tržištima Srbije i susednih zemalja.
Sektor: trgovina i ostale usluge
Mesto realizacije: Novi Pazar, Sjenica, Tutin
Period realizacije: 2011 – 2014
Realizator projekta: Pacovske strojirny – Trading, MERCI
Ukupan budžet ZRS ČR: 12 450 000 CZK
Preuzeto: www.mzv.cz
